چگونه فلیکر را هنگام فیلمبرداری از بین ببریم؟

مقدمه

یکی از مشکلات رایج هنگام فیلمبرداری، به‌ویژه در محیط‌های داخلی با نور مصنوعی، پدیده‌ای به نام فلیکر است. این مشکل به‌صورت چشمک‌زدن یا نوسان در شدت نور ثبت‌شده در ویدیو ظاهر می‌شود که به‌شدت کیفیت تصویر را کاهش می‌دهد و جلوه‌ای ناخوشایند ایجاد می‌کند. فلیکر ممکن است فقط به‌صورت ظریف در ویدیو قابل مشاهده باشد، اما در بسیاری از موارد، این مشکل توجه بیننده را جلب کرده و تجربه تماشای فیلم را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

این مقاله به بررسی علل ایجاد فلیکر در فیلمبرداری و روش‌های مؤثر برای جلوگیری از آن می‌پردازد. با این نکات می‌توانید از بروز فلیکر در فیلم‌های خود جلوگیری کنید و کیفیت تصاویر خود را بهبود ببخشید. همچنین روش‌های اصلاح فلیکر در مرحله تدوین نیز بررسی خواهد شد که برای مواقعی که نتوانید از آن جلوگیری کنید، مفید خواهد بود.

فلیکر چیست و چرا در فیلمبرداری رخ می‌دهد؟

قبل از اینکه به روش‌های جلوگیری از فلیکر بپردازیم، باید به‌طور دقیق‌تر بدانیم که فلیکر چیست و چرا ایجاد می‌شود.

فلیکر به تغییرات سریع و ناپایدار در شدت نور گفته می‌شود که باعث نوسانات در تصویر و ویدیوها می‌شود. این پدیده معمولاً در محیط‌های دارای نورهای مصنوعی رخ می‌دهد. به‌طور خاص، در محیط‌هایی که از لامپ‌های فلورسنت، LED یا سایر منابع نوری با فرکانس‌های نوسانی استفاده می‌شود، احتمال وقوع فلیکر بیشتر است.

علل اصلی فلیکر در فیلمبرداری عبارت‌اند از:

فرکانس برق و نرخ شاتر: در بسیاری از کشورها، برق به‌صورت متناوب (AC) توزیع می‌شود که دارای فرکانس خاصی است (50 هرتز در بسیاری از کشورهای اروپایی و 60 هرتز در کشورهای آمریکایی). اگر نرخ شاتر دوربین با این فرکانس‌ها هماهنگ نباشد، نوسانات نور در فیلم ثبت خواهد شد.
نوع منبع نور: لامپ‌های فلورسنت و برخی نورهای LED به‌طور طبیعی دارای نوسانات خاصی در شدت نور هستند که در برخی شرایط، به‌ویژه هنگام فیلمبرداری با نرخ فریم بالا، در ویدیوها مشاهده می‌شود.
سرعت شاتر دوربین: اگر سرعت شاتر دوربین مناسب نباشد و با فرکانس برق همگام نباشد، فلیکر در ویدیو ایجاد می‌شود. این مسئله معمولاً زمانی رخ می‌دهد که سرعت شاتر خیلی سریع یا خیلی کند تنظیم شده باشد.
نوسانات در نورپردازی: در صورتی که در یک صحنه نورپردازی نامناسب یا منابع نوری ارزان‌قیمت استفاده کنید، احتمال بروز فلیکر افزایش می‌یابد. نورهای غیرمستقیم یا نورهای کم‌کیفیت معمولاً مشکلاتی مانند این را به‌وجود می‌آورند.

چگونه از فلیکر جلوگیری کنیم؟

برای جلوگیری از فلیکر، لازم است چندین نکته را در نظر بگیرید. این نکات به شما کمک می‌کنند تا بدون نیاز به تغییرات زیادی در تجهیزات، ویدیوهایی با کیفیت و بدون فلیکر ضبط کنید.

تنظیم صحیح سرعت شاتر (Shutter Speed)

سرعت شاتر یکی از مهم‌ترین عواملی است که در ایجاد فلیکر نقش دارد. به‌طور کلی، باید سرعت شاتر دوربین را به‌گونه‌ای تنظیم کنید که با فرکانس برق کشور شما هماهنگ باشد. این کار باعث می‌شود که فلیکر ناشی از نورهای نوسانی به حداقل برسد.

در کشورهایی که فرکانس برق 50 هرتز دارند، باید سرعت شاتر را بر اساس مضارب 1/50 تنظیم کنید. به این معنا که سرعت شاتر می‌تواند 1/50، 1/100 یا 1/200 ثانیه باشد.
در کشورهایی که فرکانس برق 60 هرتز دارند، سرعت شاتر باید روی 1/60، 1/120 یا 1/240 تنظیم شود.

تنظیمات صحیح سرعت شاتر به این دلیل ضروری است که سرعت شاتر نادرست باعث می‌شود که نور به‌طور ناپایدار در سنسور دوربین ثبت شود و فلیکر به وجود آید.

استفاده از گزینه ضد فلیکر (Anti-Flicker) در دوربین

بسیاری از دوربین‌های حرفه‌ای دارای گزینه‌ای به نام Anti-Flicker هستند که به‌طور خودکار تنظیمات مربوط به فلیکر را انجام می‌دهند. این قابلیت معمولاً با استفاده از تغییرات خودکار در نرخ شاتر و سرعت فریم می‌تواند از بروز فلیکر جلوگیری کند. بنابراین، در صورت امکان از این قابلیت استفاده کنید تا نیازی به تنظیمات دستی نداشته باشید.

استفاده از منابع نوری مناسب

برای جلوگیری از فلیکر، بهتر است از منابع نوری استفاده کنید که نوسانات کمتری دارند. برخی از منابع نوری مانند لامپ‌های فلورسنت و LED‌های ارزان‌قیمت ممکن است نوسانات زیادی داشته باشند و باعث بروز فلیکر شوند. بنابراین، بهترین گزینه‌ها برای نورپردازی عبارت‌اند از:

نورهای LED باکیفیت: این نوع نورها اگر به‌طور صحیح انتخاب و تنظیم شوند، نور پایدار و یکنواختی فراهم می‌کنند.
نورهای تنگستن (Tungsten): این نورها معمولاً نوسانات کمتری دارند و به‌عنوان یک منبع نور پایدار شناخته می‌شوند.
نورهای HMI (Hydrargyrum Medium-arc Iodide): این نورها نیز نور با کیفیت و بدون نوسان تولید می‌کنند و برای فیلمبرداری حرفه‌ای مناسب هستند.

تنظیم نرخ فریم متناسب با نور محیط

یکی دیگر از راه‌های جلوگیری از فلیکر تنظیم صحیح نرخ فریم دوربین است. اگر از نور محیطی استفاده می‌کنید، باید نرخ فریم دوربین را بر اساس فرکانس برق کشور تنظیم کنید. برای مثال:

در کشورهایی که فرکانس برق 50 هرتز دارند، از نرخ فریم 25 یا 50 فریم بر ثانیه استفاده کنید.
در کشورهایی که فرکانس برق 60 هرتز دارند، نرخ فریم 30 یا 60 فریم بر ثانیه مناسب است.

این تنظیمات باعث هماهنگی بین نور محیط و دوربین می‌شود و از بروز فلیکر جلوگیری می‌کند.

استفاده از فیلتر ND (Neutral Density) برای کاهش سرعت شاتر

گاهی اوقات ممکن است نیاز داشته باشید که سرعت شاتر را کاهش دهید اما نور محیط زیاد باشد. در این صورت می‌توانید از فیلتر ND استفاده کنید. این فیلترها میزان نور ورودی به سنسور دوربین را کاهش می‌دهند و برای شما این امکان را فراهم می‌کنند که سرعت شاتر را پایین بیاورید بدون اینکه نور بیش از حد به سنسور وارد شود.

اصلاح فلیکر در مرحله پس‌تولید

اگر در مرحله فیلمبرداری نتوانستید فلیکر را از بین ببرید، می‌توانید در مرحله ویرایش و پس‌تولید آن را اصلاح کنید. بسیاری از نرم‌افزارهای ویرایش ویدیو امکاناتی برای از بین بردن فلیکر دارند. برخی از این نرم‌افزارها و ابزارها عبارت‌اند از:

Adobe Premiere Pro: این نرم‌افزار پلاگین‌های مختلفی مانند Flicker Free دارد که می‌توانند فلیکر را از ویدیوها حذف کنند.
DaVinci Resolve: این برنامه حرفه‌ای نیز گزینه‌هایی برای کاهش و حذف فلیکر دارد که می‌توانید در مرحله ویرایش از آن‌ها استفاده کنید.
Final Cut Pro: این نرم‌افزار نیز ابزارهای مخصوصی برای اصلاح فلیکر دارد که در صورت لزوم می‌توانید از آن‌ها بهره ببرید.

آزمایش و تنظیمات بیشتر

در نهایت، برای جلوگیری از بروز فلیکر، همیشه باید آزمایش‌های زیادی انجام دهید. اگر امکان‌پذیر است، پیش از فیلمبرداری نهایی، شرایط نورپردازی و دوربین خود را آزمایش کنید تا مطمئن شوید که فلیکر وجود ندارد.

سخن پایانی

فلیکر یکی از مشکلات رایج هنگام فیلمبرداری است که به‌شدت کیفیت ویدیوهای شما را تحت تأثیر قرار می‌دهد. برای جلوگیری از این مشکل، باید تنظیمات دوربین خود را به‌درستی انجام دهید، از منابع نوری مناسب استفاده کنید و در صورت لزوم، از نرم‌افزارهای ویرایش برای اصلاح فلیکر استفاده کنید.

در پایان از تمام علاقه‌مندان به این موضوع دعوت می‌کنم که جهت کسب اطلاعات بیشتر در مورد این موضوع در دوره آموزشی بهاره صالح نیا شرکت کنند.